Gmina Tczew

Spływy kajakowe to nie tylko świetna forma rekreacji, ale także doskonała okazja, aby poznać niezwykłą przyrodę doliny Słupi. Rzeka przepływa przez tereny objęte ochroną w ramach sieci Natura 2000, gdzie można spotkać wiele cennych siedlisk i rzadkich gatunków roślin oraz zwierząt. Warto poznać je bliżej – zarówno z ciekawości, jak i z szacunku dla przyrody, w której jesteśmy gośćmi.

Leśne siedliska przy rzece

Łęg olszowo-jesionowy
Spotykany na niskich brzegach rzek i w dolinach strumieni. Drzewostan buduje głównie olsza czarna i jesion wyniosły, a w podszycie występują m.in. kruszyna, bez czarny czy kalina. Runo jest bardzo bujne, często tworzą je wysokie ziołorośla. Łęgi odgrywają ważną rolę w retencji wody, łagodząc skutki wezbrań i powodzi.

Kwaśna buczyna niżowa
Najczęściej widoczna na stromych stokach nad rzeką. Tworzy ją głównie buk zwyczajny, któremu towarzyszą pojedyncze dęby i graby. Buczyny te są ubogie florystycznie, ale charakterystyczne dzięki obecności traw i mchów.

Żyzna buczyna niżowa
Również występuje na skarpach rzecznych, ale jest bogatsza florystycznie. Obok buka rosną tutaj dęby, jawory i lipy, a w runie spotkać można zawilce, fiołki, przylaszczki czy kokorycze.

Grąd subatlantycki
Lasy dębowo-grabowe występujące na stokach i morenowych wyniesieniach. Charakteryzują się bogatą strukturą i obecnością takich gatunków jak grab, dąb szypułkowy, lipa czy buk. W runie można wypatrzeć charakterystyczną gwiazdnicę wielkokwiatową.

Rośliny wodne – na wyciągnięcie ręki w czasie spływu

Włosienicznik rzeczny i tarczowaty
Rośliny o długich, nitkowatych liściach, często tworzące pod wodą zielone „łąki”. W okresie wegetacyjnym zakwitają, zdobiąc rzekę białymi kwiatami. Objete ochroną – nie wolno ich wyrywać ani niszczyć.

Hildenbrandia rzeczna
Rzadki glon tworzący czerwone naloty na kamieniach. Jest pod ścisłą ochroną – w miejscach jego występowania nie należy wychodzić z kajaków ani brodzić.

Rzęśl długoszyjkowa i mech zdrojek
Wodne rośliny wskaźnikowe czystych rzek. Rzęśl tworzy seledynowe „gwiazdki” unoszące się na powierzchni, a mech zdrojek porasta kamienie i powalone pnie, tworząc ciemnozielone kępy.

Fauna doliny Słupi – spotkania z rzadkimi gatunkami

Skójka gruboskorupowa
Duży małż mogący dożyć nawet 80 lat! Żyje zakopany w dnie, a nad powierzchnię wystawia ciemne syfony. Wymaga krystalicznie czystej wody, dlatego jego obecność świadczy o dobrym stanie rzeki.

Łosoś atlantycki i troć wędrowna
Najcenniejsze ryby w dorzeczu Słupi. Życie dorosłych spędzają w morzu, a na tarło wracają do rzek. Ich gniazda znajdują się na kamienistych dnach – w czasie tarła (październik–grudzień) należy powstrzymać się od spływów w rejonie tarlisk.

Pstrąg potokowy i lipień
Gatunki wskaźnikowe czystych rzek. Pstrąg – drapieżna ryba o charakterystycznych czerwonych kropkach – odbywa tarło jesienią. Lipień, znany ze swojej pięknej, wysokiej płetwy grzbietowej, rozradza się wiosną.

Głowacz białopłetwy
Niewielka ryba żyjąca przy dnie. Jej gniazda znajdują się pod kamieniami – dlatego nie należy brodzić w rzece w okresie tarła (luty–maj).

 Minóg rzeczny i minóg strumieniowy
Przypominają węgorze, ale to prymitywne ryby bezszczękowe. Minóg rzeczny żyje w morzu, a na tarło wstępuje do rzek, natomiast strumieniowy całe życie spędza w wodach słodkich. Oba gatunki są objęte ścisłą ochroną.

Wskazówki dla kajakarzy

Szanuj przyrodę – nie wyrywaj roślin wodnych, nie płosz ryb, unikaj brodzenia w rzece.
Zwracaj uwagę na okresy tarła – wiosną i jesienią nie pływaj w rejonach tarlisk.
W miejscach występowania chronionych glonów i małży nie wysiadaj z kajaka.
Pamiętaj, że spływając Słupią jesteś gościem w świecie wielu rzadkich i chronionych gatunków.

Park Krajobrazowy „Dolina Słupi” to jedno z najcenniejszych przyrodniczo miejsc Pomorza. Kajakarze mają wyjątkową możliwość podziwiać je z perspektywy rzeki – dbajmy wspólnie o to, by zachować je w jak najlepszym stanie dla przyszłych pokoleń.